Spangas in de jaren tachtig.
Hertog Jancollege memorabilia
Als het even kan kijk ik elke dag met mijn dochters naar Spangas. Een tv-serie over jongeren op een middelbare school. De jongste dochter haakt vaak al snel af omdat de serie eigenlijk bedoeld is voor wat oudere kinderen.
Zoals ik.
Ik vind het heerlijk om elke dag even te zwelgen in nostalgie. De beelden van Spangas transformeren me weer terug in de tijd. Mijn middelbareschooltijd. De periode die me het meest gevormd heeft in mijn leven. In de jaren tachtig zat ik op het Hertog Jancollege.
Het eerste jaar was turbulent. Ik kwam als jongen met slechts één fout in de CITO-toets als veelbelovende jongeman naar de Merendreef. Na twee trimesters was het advies mavo/havo en dat alleen op basis van mijn basisschool achtergrond. Met ‘hoogbegaafden’ kon men toen op de lagere school niet omgaan en daardoor had ik nooit geleerd wat ‘ergens je best voor doen’ was.
Ik schrok. Mede omdat mijn moeder zei ‘als je het dan niet kunt dan ga je toch gewoon naar de mavo?’ Maar ik wilde heel graag op het HJC blijven en besloot tot een inhaalrace die zijn weerga in mijn leven niet kende. Van een toto-rapport naar bijna allemaal voldoendes in drie maanden. In de laatste vergadering mocht ik over naar 2-vwo.
Dat heeft me gevormd. Ik kwam er voor het eerst achter dat dingen niet zomaar vanzelf gingen en dat hard werken loont. En daarna snoof ik alles op wat deze, zeer actieve, school te bieden had.
Ik was lid van de leerlingenraad en secretaris van de medezeggenschapsraad. Ik was speler en later coach tijdens de vijflandenontmoetingen. Elk jaar in mei werd er in een ander land drie dagen gesport en natuurlijk gefeest. Alleen al de geur van regen op groene blaadjes begin mei doet me terugverlangen naar die tijd.
Ook hielp ik altijd mee met de culturele dagen. Zo was ik ooit regisseur van een modeshow tijdens de Amerikaanse dag en regelde ik samen met een maat een tv van Philips (Aristona) met een teletekstprinter ingebouwd.
De zwart/wit feesten waren legendarisch. Ik maakte kennis met de ‘betere film’ tijdens filmavonden in de gymzaal. Mijn eerste voorzichtige biertjes dronk ik in de kantine bij Peer op vrijdag. Omdat ik vaak te laat kwam moest ik vaak ‘schoeffelen’ na schooltijd. Eigenlijk geen straf want ik vond het heerlijk om met de conciërges te praten over voetbal en politiek.
Het mega-sportveld waar we zelfs konden speerwerpen en ‘s winters langlaufen. De roze koeken van de voluptueuze en volkse Cis van de kantine. Cis zelf; die streng kon zijn maar ook een onbezoldigde school-psycholoog was. De reis met Duits naar de DDR. Het schoolblad de ‘Kemphaan’ en de rellen die daardoor wel eens ontstonden. Het jaarlijkse schoolcabaret in het overblijflokaal. De discussies met leraren en conrectoren over leerlingenkaarten en te laat komen. De noodbouw die al jaren op instorten stond. Het al dan niet heimelijk verliefd zijn waarbij ik voor de lerares Frans geen uitzondering maakte.
Het spannende gevoel van een punt terugkrijgen. Met je walkman je laatst opgenomen nummer van The Police delen. Het snel te vroeg verdwijnen uit de klas als de leraar 1 minuut te laat was. De ergernis als De Waal binnenkwam en zei: ‘fermer les fenêtres et les rideaux et prenez une feuille de papier’ (overhoring). Het in aanraking komen met klassieke muziek bij Oomen. De bevlogen geschiedenislessen van Claessens. Die steevast ‘Boelgarije’ zei. Mijn liefde voor Bordewijk. De eerste keer dat ik naar de Stadsschouwburg en het Van Abbemuseum ging omdat sommige leraren daar zo passievol over spraken. Hevige politieke discussies met jaargenoten in de fietsenrekken. En zo kan ik nog lang doorgaan.
De koude oorlog was overal voelbaar maar school was een warme beschermende deken.
Daar, in die jaren, ben ik gevormd. Kreeg ik voor het eerst echt weerstand maar heb ik ook geleerd om van cultuur, de geschiedenis en andere landen te houden. Open minded zijn. Goed om je heen kijken. Sport en cultuur omarmen.
Wat zou het mooi zijn om nog eens een aantal weken terug te kunnen. Gewoon met Professor Barabas’ tijdmachine nog één keer kijken hoe het toen was. Hoe ik me voelde. Wat ik deed. Hoe zoiets sociaal in elkaar zat.
Ik weet het. Dat kan niet. En daarom kijk ik Spangas. Even wegdromen naar een hele belangrijke tijd.
Een tijd die ik nooit zal vergeten.
Fijn stuk Marc! Heb het met veel plezier gelezen. Tof!
Wel grappig, ben al een tijd van plan zelf ook eens zoiets te schrijven. Nu ik dit zo lees, moet ik daar weer aan denken.
Er zijn een hoop herkenbare dingen (maar dan uiteraard een paar jaren later) en tegelijk is er een hoop andersom en binnenstebuiten. Hm….misschien toch eens schrijven dan. Dan lees je wel wat ik bedoel. 🙂
Tnx! En schrijven dus! Zeer benieuwd.
Hey Dubach! Om maar even in de sfeer te blijven 😉 prachtig! Alsof ik er weer rond loop… En ja ook voor mij waren die jaren tachtig op die geweldige school een machtige ervaring. Hockey-training van de toenmalig bondscoach Gijs van Heumen… Wie kan dat nou zeggen. En niet te vergeten tekenen van wil van de Wijngaard en Ton Vaessen… Heb het boek dat ik won met de art-expositie tijdens zo’n beruchte vijf-landen-ontmoeting nog in de kast staan. Mooi!
Gaaf! En hoe kon ik Van Heumen nou toch vergeten? Dat was inderdaad stoer.
Ook al zat ik er wat jaartjes later, dit is echt heel herkenbaar!Ik kijk nog wel eens in mijn jaarboek en dat is echt geweldig. In een van onze laatste jaren gingen wij over op Were Di maar daar waren wij het natuurlijk niet mee eens! Daarom heel toepasselijk op de voorkant van het jaarboek het logo van Hertog Jan (heb het jaarboek zelf mee gemaakt natuurlijk). Toptijd!!!!
En Konings die zei “Du, Anouschka, kom mal für die Klasse und bring dein Buch mit…” (zal wel niet foutloos zijn maar Duits vond ik toen al k…)
Meneer Berben die lyrisch kon worden als je ‘Guy Laroche’ mooi uitsprak…
De sponsorloop deden wij een keertje met de pony’s in plaats van lopend. Die loopronde zo buitenom door de bossen was sowieso al niet mijn favoriet….zodra ik uit het zichtsveld van Henk Pols was verdwenen, ging ik wandelen. En dan net voordat je weer in beeld kwam, ging je weer een beetje rennen.
En in de winter altijd rugby buiten als er sneeuw lag….
Goh, bedankt Mark, al die herinneringen komen weer boven!
En dank voor jouw herinneringen. Soms is nostalgie mooi
God was jij daar ook?
Mooi geschreven, Marc!
Ik kijk Spangas ook met mijn dochters (zitten zelf op de middelbare). Ze kijken me met grote ogen aan als ik over de vrijdagmiddagen in de kantine vertel (zij zijn overigens niet de enige, het HJC was redelijk uniek in het vrijdagmiddagconcept).
De playbackshows waren mijn favoriet. Standaard thuis de avonddis missen, omdat de naschoolse vrijdagmiddagactiviteit zoveel tijd in beslag nam. Wat een heerlijke tijd!